มอบการป้องกันไข้หวัดใหญ่ให้ผู้สูงอายุได้แล้ววันนี้ รีบพาผู้สูงอายุไปรับวัคซีนไข้หวัดใหญ่วันนี้เพื่อลดอัตราป่วยรุนแรงและเสียชีวิต
ไข้หวัดใหญ่ในผู้สูงอายุ ต่างจากไข้หวัดในคนทั่วไปอย่างไร ?
โรคไข้หวัดใหญ่ เป็นโรคติดต่อทางเดินหายใจที่พบบ่อย และมักจะมีการระบาดช่วงฤดูฝน อาการโดยทั่วไป อาจจะทำให้เป็นไข้ ไอ หรือปวดเมื่อตามตัว ในผู้ที่มีอาการไม่รุนแรงจะสามารถหายเองได้ในเวลา 3-5 วัน
แต่ในผู้สูงอายุ หรือผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น ปอดอุดกั้นเรื้อรัง โรคหอบหืด โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง โรคไตเรื้อรัง โรคเบาหวาน มักมีความเสี่ยงที่จะมีอาการรุนแรงถึงขั้นต้องรับไว้รักษาในโรงพยาบาล
และจากข้อมูลในประเทศไทยพบว่า กลุ่มที่มีอัตราการต้องรับไว้รักษาในโรงพยาบาลสูงที่สุดจากโรคไข้หวัดใหญ่คือเด็กเล็ก และผู้สูงอายุ
สาเหตุหลัก ที่ทำให้ผู้สูงอายุเสี่ยงต่อการเจ็บป่วย และเสียชีวิตเพิ่มขึ้น
- ภาวะภูมิคุ้มกันเสื่อมถอย (Immunosenescence) ผู้สูงอายุมีโอกาสที่จะติดเชื้อได้ง่ายกว่าคนทั่วไปอยู่แล้ว ไม่จะเป็นการติดเชื้อจากแบคทีเรีย เชื้อรา หรือไวรัสก็ตาม เพราะผู้สูงอายุนั้นจะมีโอกาสสูงที่เกิดภาวะภูมิคุ้มกันเสื่อมถอย ในภาวะที่ร่างกายเสื่อมถอยและสูญเสียความสมดุล ก็จะเกิด “การอักเสบรุนแรง” (ซึ่งเป็นกระบวนการของระบบภูมิคุ้มกัน) ที่เกิดขึ้นจนไม่สามารถจะยับยั้งได้ และทำให้เสียชีวิตได้
- โรคประจำตัว รักษาไม่หายขาด (Underlying disease) ผู้สูงอายุและผู้ที่เป็นโรคเรื้อรัง เช่น โรคไต โรคเบาหวาน และโรคมะเร็ง หากพบการติดเชื้อไข้หวัดใหญ่ ก็จะมีความเสี่ยงสูงที่จะพบอาการแทรกซ้อน เช่น ติดเชื้อปอดอักเสบ โรคหัวใจ เส้นเลือดสมอง บางรายอาจมีอาการรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิต
- ภาวะเปราะบางและความอ่อนแอในผู้สูงอายุ (Frailty) ภาวะเปราะบางไม่ใช่โรคเมื่อผู้สูงอายุติดเชื้อไข้หวัดใหญ่จะพบว่า 23% ของผู้สูงอายุจะสูญเสียความสามารถในการช่วยเหลือตัวเองด้านกิจวัตรประจำวัน และจำเป็นต้องพึ่งพาผู้อื่น รวมทั้ง 1 ใน 3 ของผู้สูงอายุที่นอนโรงพยาบาลยังไม่สามารถกลับมาทำกิจกรรมได้ตามปกติภายใน 1 ปี
ไข้หวัดใหญ่ ป้องกันได้หรือไม่ ?
โรคไข้หวัดใหญ่ สามารถป้องกันได้ด้วยการฉีดวัคซีนเป็นประจำทุกปี เพราะในแต่ละปี เชื้อโรคมีการเปลี่ยนแปลง และกลายพันธุ์ ทำให้เกิดเชื้อตัวใหม่ที่มีความรุนแรงยิ่งขึ้นซึ่งในแต่ละปี วัคซีนไข้หวัดใหญ่ได้ถูกปรับเปลี่ยนให้เหมาะสมกับเชื้อที่ระบาดในช่วงเวลานั้น โดยวัคซีนไข้หวัดใหญ่จะสามารถฉีดได้ตลอดปี แต่ช่วงเวลาที่เหมาะสมที่สุดคือ ก่อนฤดูฝน (เดือนพฤษภาคม) และก่อนฤดูหนาว (เดือนตุลาคม) เนื่องจากเป็นช่วงที่เริ่มมีการระบาด
ในปัจจุบันมีการพัฒนาวัคซีนไข้หวัดใหญ่สำหรับผู้สูงอายุ ซึ่งสามารถป้องกันการติดเชื้อไข้หวัดใหญ่ได้ดีขึ้น และยังสามารถลดอัตราการนอนโรงพยาบาลจากภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ เช่น ลดการนอนโรงพยาบาลจากอาการปอดอักเสบและจากการติดเชื้อที่ระบบทางเดินหายใจ ซึ่งเกิดขึ้นจากไข้หวัดใหญ่ได้อีกด้วย
“ไข้หวัดใหญ่” ร้ายกว่าที่คิดในผู้สูงอายุอย่างไร
การติดเชื้อไข้หวัดใหญ่ในผู้ใหญ่ หรือผู้สูงอายุสามารถส่งผลกระทบต่อร่างกาย นอกเหนือจากการติดเชื้อไข้หวัดใหญ่ได้ ดังต่อไปนี้
- เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดเส้นเลือดสมองตีบมากกว่าคนทั่วไป 8 เท่า2
- เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดเส้นเลือดตีบที่หัวใจมากกว่าคนทั่วไป 10 เท่า2
- 75% ของคนไข้เบาหวาน จะมีปัญหาต่อระดับน้ำตาลที่ผิดปกติ4
- 23% จะสูญเสียความสามารถในการดูแลตัวเองหลังจากเจ็บป่วยเพราะไข้หวัดใหญ่3
